Genser nummer 57: "Maud" i Alpaca Fine til meg sjølv

I fjor haust kjøpte eg nokre garnpakkar på tilbod. Ein av dei var "harald", som eg strikka til Storegut, og ein annan var "Maud" frå den same kongelege serien. Vanlegvis er denne modellen vist i rosa/beige, men eg bestilte ein raud variant. Den var meir knallraud enn eg hadde forventa, men eg tenkte den kunne bli julegenser. Eg begynte på den i sommar, men eg syntest ikkje den vart fin og den var kjedeleg å strikke. Det ferdige produktet er eg faktisk svært nøgd med, men det måtte liksom bli desember før eg tok den på.

Bok 30 2023: "Den bortkomne" av Øystein Orten

Svogeren min er ute med ny bok, og denne gongen er det ein roman som omhandlar to marerittliknande situasjonar i eit liv. Vi får tidleg vite at noko har skjedd på jobben til hovudpersonen, og at det dreiar seg om skuldingar om upassande framferd ovanfor elevar. Detaljane kjem fram undervegs, samtidig som vi i tillegg får vite noko om familiebakgrunnen til den same hovudpersonen. Ein vert sitjande og gruble på om det finst ein samanheng mellom forteljingane, og til slutt kjennest det som om alt heng saman.

Eg likte boka svært godt. Den har ein viss slektskap med Dag Solstads lærar-romanar, og dei likar eg òg svært godt. Her er til og med ein scene med Vildanden, som i "Genanse og verdighet". Eg likte òg måten skuleleiinga og prosessen på arbeidsplassen vert skildra. Ikkje minst likte eg korleis starten av romanen kunne minne om opninga til "Fred" av Arne Garborg, ei bok som eg òg er svært glad i. Denne klangen frå andre verk gjer ikkje denne boka mindre original, men forteljarstemma vert kan hende meir truverdig, i og med at det er ein eg-person som har lese mykje, og som kan vere inspirert av det han har lese. Eg fekk mykje sympati for denne hovudpersonen.

Gjengen samla til "Bygdles"

 

I 2019 var dei to yngste med i ei lokal musikkframsyning, og i år kom ein ny episode i serien om "Bygdles" - Folkestadbandet som kan minne til forveksling om eit anna band. Også denne gongen var Veslejenta med på song og Minstemann på trommer. Veslejenta hadde vore plaga med sjukdom i fleire dagar før framsyninga, men ho gjennomførte med glans, slik alle dei andre også gjorde. 

Med meg blant publikum hadde eg Eldstejenta, som hadde teke turen eins ærend frå Oslo, Storegut og kjærasten som kom eins ærend frå Trondheim og Svigerdottera, som kom heilt frå Ørsta. Ho hadde i tillegg laga middag til alle tidlegare på ettermiddagen. Etter framsyninga for vi heim og kosa oss saman med ost, kjeks og diverse. Noko av det beste eg veit er å ha gjengen samla, og no var vi ganske mange. Det var mykje prat og latter før vi tok kveld.

Albert og Dennis 6 månader 16. november

Albert og matmora var i praksis i Ørsta i tre veker, og då budde dei saman med barnefaren og hundane hans. Charlie, Dennis og eg vart att "aleine", og det var spennande å sjå korleis dei kom til å like å møtast att. Det var stor stas, kan eg røpe, og det viste seg at Dennis veg ein kilo meir enn broren og har mykje meir pels. I leiken er dei temmeleg jamne likevel. 

Genser nummer 56: "Eftirvænting" til meg sjølv

Denne genseren var relativt rask å strikke, for det var berre mønster på berestykket. Garnet er léttlopi, og hovudfargen er airblue. Eg likar kombinasjonen av bruntonar og blåtonar, men eg trur eg skal strikke den same genseren i heilt andre fargar seinare. Eg har mange påbegynte , innkjøpte og planlagde prosjekt, så eg skal ikkje kjede meg framover.

Genser nummer 55: "Buren" til kollegavenninne

Ei kollegavenninne fekk denne genseren som motivasjonsgåve då ho skulle levere masteren sin. Genseren er strikka i léttlopi, og fargane valde ho ut sjølv. 

Albert og Dennis 5 månader

Hundelivet går i bølgjer, og til tider vert vi svært slitne av dei søte små. Likevel ser vi at det går framover med dei. Dei vert stadig meir stovereine, sjølv om uhell kan skje. Dei held seg tørre om natta, og no høyrer det til unntaka at ein må opp og lufte dei før morgonen kjem. Etter kvart har dei blitt flinkare til å roe seg ned inne utan å vere i bur, sjølv om vi framleis må legge dei inn på time-out når dei øsar seg for mykje opp. Viss ein skal få dusja eller sett på ei vaskemaskin, er det òg behov for innestenging, for vi stolar ikkje heilt på dei.

Ein dag eg kom heim og hundane hadde vore aleine heime, gjekk Dennis laus i gangen. Eg var litt spent på kva ugagn han hadde funne på, men han hadde berre teke ein sko frå gangen til rommet til Veslejenta, utan å gnage på den, og så hadde han teke ei avis i gangen og bore den med inn på det same rommet og rive den i fillebitar. Ingen var skadd, og eg var ekstremt letta. Eg har høyrt skrekkhistorier om tygging på leidningar og liknande.

Siste tida har det regna frykteleg, og hagen er svært gjørmete. Hundane dreg med seg gjørme inn etter kvar lufting, noko vi har løyst med å kjøpe billege eingongsmoppar på Europris. Det er litt raskare enn å drage fram vaskebøtta, sjølv om det òg må til.

Sist helg tok Veslejenta med seg Albert til faren, så eg vart aleine med mine to. Det vart noko rolegare i heimen, men det var rørande å sjå kor glade dei vart for å møtast att på søndagen. No skal dei snart vere frå kvarandre i tre veker medan Veslejenta er i praksis, og eg håpar det går greitt. Dennis vert aldri aleine fordi Charlie er der, og Albert har funne tonen saman med hundane til barnefaren. Det er dessutan snakk om at han skal vere i jobbpraksis han òg, i eit bufellesskap der det truleg bur nokon som likar dyr.

Bok 29 2023: "Dagbok og andre efterlatte papirer" av Maria Quisling

Tittelen på boka seier det meste om kva denne boka er basert på. Det interessante her er å sjå korleis enka etter landssvikaren rettferdiggjer mannens gjerningar . I hennar auge var han velmeinande og dyktig, men han vart lurt av nokre av tyskarane. Det er ofte interessant å sjå fleire sider av ei sak.

Bok 28 2023: "Haugianerne - Enevelde og undergrunn" av Trygve Riiser Gundersen

Då eg begynte på denne boka, trudde eg det var ei ordinær historiebok om Hauge-rørsla, men denne boka er mykje meir enn det. For det første har den ein utradisjonell komosisjon, der ein tek utgangspunkt i notida og forståinga av Haugianarrørsla, før ein drøftar denne forståinga ut frå kjeldene til kunnskapen ein sit att med. For det andre handlar boka om meir enn sjølve Haugerørsla, men mange typar lekmannsopprør og andre opprør mot staten. Eg syntest boka var svært interessant og svært godt skrive òg. 

Helgatur til Dovrefjell

 For to år sidan oppdaga vi tilfeldig Kongsvold Fjeldstue, ein gamal skyss-stasjon like over grensa frå Dovre til Oppdal. Dette var om sommaren, og vi hadde lyst attende ei helg ein haust - noko som endeleg let seg gjere etter valet, når ikkje Gamla måtte på stand og ho endeleg fekk ein fri-fredag. Veret var svært bra, turterrenget lett og fargerikt, maten nydeleg og heile helga vart eit fint avbrekk i ein altfor travel kvardag. Vi nemnde ikkje jobbane våre før vi stod på kaia ein time før vi var heime.

Albert og Dennis 4 månader gamle

 

Albert

Dennis

Hundeliv

Eg har no jobba tre veker, to av dei med elevar. I fritida går det ein del i møteverksemd og valkamp. Veslejenta har begynt på skulen att, og ho har i tillegg ein jobb nokre kveldar i veka + nokre laurdagar. Det vert mindre tid til å ta seg av kvelpane, men Minstemann har steppa inn som hundevakt dei verste dagane, slik at hundane ikkje har vore så lenge aleine heime. Når dei er det, går det ganske bra, og det er kanskje Charlie som er den mest hysteriske når vi kjem heim.

Dei to siste onsdagane har vi vore på kvelpekurs. Første kurskveld skulle vi lære sitt og innkalling, og våre kvelpar var blant dei flinkaste i klassen. Andre kurskveld skulle vi øve på å gå fint i band, og det gjekk ikkje fullt så bra. Heldigvis går dei nokolunde greitt i band når vi er ute på tur. Vi har trena dei litt i ballbingen, og så gjekk vi i Mjeltvika med dei i går. Dei blir stadig meir robuste, men har svært ulik personlegdom. Dei søv ikkje heile nettene enno, så eg har ei kjensle av varig forvirring på grunn av søvnmangel.

I dag var vi på veterinærkontroll og fekk siste dose med vaksine (dei er no 15 veker). Dei oppførte seg eksemplarisk slik dei også gjorde sist, og det var fleire som vart sjarmerte. Vekta viste no 3600 og 3700 gram, og Dennis var no tyngst. Då vi fekk dei 17. juli, var dei rundt 2000 gram. Dei skal enno vekse ganske mykje og ende opp på 10-12 kilo i vaksen alder. 

Det er kjekkast å vere fleire heime med hundane, for ansvaret kan vere overveldande når ein er aleine med alle tre. Det er ikkje så lett å kome seg ut på tur då, men det skal gå betre etter kvart. Dei er veldig tillitsfulle og uredde, og dei er lette å trene når dei vil det sjølve. Albert er rolegast og kan "sutre" ein del, medan Dennis er mest nysgjerrig og leiken, men kan òg bjeffe mykje. I går kveld bytta vi hund for å bli betre kjende med den andre, og det trur eg kan vere lurt. Det kan òg vere lurt å trene dei meir kvar for seg. 

Vedlagt ligg bilete av Dennis og Charlie på turen vi gjekk i går. Albert hoppa på sjøen og vart så redd at det var vanskeleg å fotografere han. Dennis hermar mykje etter Charlie i kvardagen, og no ser det ut til at han skal lære å bli like flink til å posere.

Dagen før første skuledag

 Det er no 30 år sidan eg begynte som lærar på Ulstein vgs. Nesten ufatteleg lenge, og nesten ufatteleg annleis. Alle meldingar kom munnleg eller som oppslag på oppslagstavla, alt fråvær og alle karakterar vart førde i dertil eigna protokollar og ingen elevar skreiv på pc eller hadde eigen telefon. I undervisninga bruker vi enno tekstbøker i faga mine, men den var nok meir sentral i undervisninga for 30 år sidan. I tillegg kunne vi bruke tavla, lage kopiar, vise handskrivne lysark på overhead eller vise film på ein tv som vi trilla inn på klasserommet. På Ulstein hadde vi ein språklab som var kjekk å bruke, og vi hadde timeplanlagt ein time i veka der i engelskfaget. Vi kunne òg spele av kassettar på ein spelar vi bar med oss til klasserommet. Spurde ein elev etter eit ord eg ikkje kom på, måtte vi slå opp i ei ordliste som eg gjerne bar med meg til time. Det vart mykje bering, men vi hadde ingen pc å bere på.

I løpet av åra på Ulstein gjekk eg over til å lage lysark skrivne på (stasjonær) pc, men elles skjedde ikkje det så store endringar i sjølve undervisninga før eg kom attende på jobb i Volda etter barselpermisjon hausten 2004. Då fekk lærarane kvar sin laptop, og frå hausten 2005 hadde alle elevane pc. Vi har etter kvart fått videokanonar og høgtalarar i alle klasserom, og høva til variasjon av undervisninga er uendelege. Likevel kan ein sakne den roa som var i eit klasserom utan internett.

Elevane eg får no er ein generasjon yngre enn mine første elevar, og fleire av dei er faktisk direkte etterkomarar. Det opplevde eg for første gong i fjor. Ungdom er ungdom, og dei er både like og ulike kvarandre, men viss eg skal peike på noko som er endra, må det vere den individuelle tilpassinga som i dag vert forventa av elevar og foreldre. Vi lærarar er flinkare til å samarbeide og planlegge felles opplegg, men vi blir møtte med stadig sterkare krav om å undervise slik det passar einskildelevane. Paradoksalt nok skjer denne utviklinga parallelt med at klassene vert større. Ein strekk aldri til viss ein skal sikre at 30 individ blir sett, høyrt og tekne omsyn til til ei kvar tid. Som lærar må ein berre venje seg til dette viss ein skal halde ut i yrket. Det er heller ikkje unikt for læraryrket å vere stressa. 

Trass stress og rettebunkar har eg så langt likt yrket mitt, sjølv om det til tider kan vere overveldande med kvelds- og helgearbeid. Eg har kjekke kollegaer, og truleg vert også dette skuleårets elevar kjekke å bli kjend med. Dei to-tre første vekene er alltid litt "kleine", men så vert det bra etter kvart. Slik plar det i alle fall vere. Fleire elevar tek kontakt med skulen på førehand fordi dei må tryggast før skulestart. Alle er nok spente, men eg håpar dei fleste har positive forventningar. Det har eg i alle fall sjølv, og det er ein god start.

Bok 28 2023: "22. juli - og alle dagene etterpå" av Tonje Brenna

Boka kom ut ti år etter Utlya, og forfattaren skriv om sine eigne opplevingar av det som hende 22. juli og seinare, slik tittelen seier. Hennar rolle i 2011 var å vere generalsekretær i AUF, så ho var ein sentral person med fleire år på baken og eit ansvar for dei yngre leirdeltakarane. Mot slutten av boka filosoferer Brenna rundt korleis situasjonen var blitt takla og handtert, og kva ein i ettertid skal tenkje og seie om massakren. Det var ei sterk og god bok, lesen av forfattaren sjølv.

Frå Tua og nesten til Sagesetra

Albert

Dennis

"Hanefot"

Charlie

Kvelpane har ikkje vore så begeistra for å gå tur, i alle fall ikkje med "hanefot", så det har ikkje blitt så mykje turgåing som vi hadde håpa på. Spesielt når ein er aleine med tre hundar er det vanskeleg å kome seg nokon stad. I dag var vi to, og det var opplett og fin temperatur. Vi køyrde til Tua og gjekk innover. Kvelpane kosa seg veldig med å gå tur, snuse og sjå andre hundar og folk etter vegen. Då vi var komne nesten inn til Sagesetra, møtte vi ein flokk med kyr. Då snudde vi. I bloggande stund søv kvelpane tungt - dei har vore flinke både under bilkøyring (klynka i tre minutt) og på turen. Hanefoten brukte vi litt på slutten, når dei var litt slitne. Det kan bli veldig greitt på sikt om dei kan gå med den, eller at eg kan bruke den på Charlie og Dennis. 

Bok 27 2023: "Selv om sola ikke skinner" av Stian Bromark

Boka har undertittelen "Et portrett av 22. juli", og den er ei samling forteljingar om opplevingar av 22. juli, basert på intervju og artiklar. Dette er ikkje ulikt andre bøker om same tema, men nokre av forteljingane var nye for meg. Sentralt i boka står opplevingane til einskildpersonar, kva dei har tenkt og kva dei har gjort. Noko av det absurde gir meining når ein tenkjer på konteksten, og forfattaren får godt fram den usikkerheita som må ha råda på øya, kva vurderingar ein måtte gjere og også litt om politiet. Nokre av AUf-arane har no fått viktige stillingar innanfor politikken, og nokre av dei har skrive eigne bøker. Desse har eg lyst til å lese.

Genser nummer 54: "Thyrnirós" til meg sjølv

Ein dag eg tok ferja utan å ha med strikketøy, vart eg sitjande og sjå på telefonen under overfarten. Då dukka det opp eit tilbod på garnpakkar frå eit firma som skulle leggast ned, og eg skunda meg å sikre meg eit par garnpakkar i léttlopi, som er favorittgarnet mitt. For å få ekstra mykje garn, bestilte eg største storleik av strikkepakkane.

Den eine oppskrifta var eigentleg ei jakke, men der går grensa for min kompetanse. Eg gjorde derfor om oppskrifta til ein genser, og så tenkte eg at denne kan bli fin i valkamp og på møte. Eigentleg er eg meir glad i koksgrått enn i svart, og den raude og grøne fargen var litt skrikande, men det kan godt hende eg strikkar mønsteret i andre fargar, for det var veldig kjekt å strikke. Festinga av trådar var òg noko anna enn på dei siste kreasjonane eg har strikka.

Albert og Dennis 12 veker!

I dag feira vi 12-vekersdagen til kvelpane med å køyre til Eid for å vaksinere hundane. Vi gjekk også tur med dei der for å trene dei litt sosialt, og så fekk dei øve seg på å vente i bilen, køyre bil og gå på dyrebutikk. Etter middag gjekk vi ein tur med dei og Charlie, og då trena vi på innkalling og diverse på ein tom parkeringsplass. Vi møtte også ein nabo med hund, så dry vat ikkje måte på kor mykje vi fekk øvd på.

Bok 26 2023: "Arbeiderpartiet og 22. juli" av Hallvard Notaker

 Som ei slags opplading til valkampen las eg denne boka om Arbeidarpartiet si handtering av 22. juli-hendingane. Boka legg mindre vekt på dei faktiske hendingane på Utøya enn på den politiske og praktiske handteringa av det som skjedde. Boka er eit bestillingsverk, og den går nøye inn på kven som gjorde og sa kva i tida frå og med 22. juli 2011 til om lag 2013. Dette gjeld ikkje berre AP, men også politikarar frå andre parti og oppslag i dagspressa. Eg hugsar godt mykje av det boka tek føre seg, men mykje var òg nytt for meg. Problematikken rundt korleis ein kan snakke om Utøya politisk er framleis aktuell.

Valkampopning i Hornindal

I dag hadde eg valet mellom å halde meg heime med mine eigne hundar eller å drage med meg minstehunden til Grodås/hornindal for å delta på valkampstand. Det vart det sistnemnde. Dennis er ikkje glad i å vere i bil, men eg hadde med skift og fekk vaska bilburet før vi gjekk til standområdet. Det var kulturdagar i Hornindal, så det var mykje folk samla og ein heil del underhaldning med Bjørnis, korps, gamaldans og song. Kamilla med K, med mor frå bygda her, deltok med song, og det var eit høgdepunkt. Dennis fekk helse på mange, og han er ikkje redd for nokon eller noko så langt. Han måtte sove litt i buret sitt innimellom, men på veg heim var han så trøytt etter alle inntrykka at han ikkje orka verken å klynke eller å bli bilsjuk. Gleda var stor då han kom heim til hagen og Charlie. 

Det vart nokre politiske samtalar undervegs, men mest med andre politikarar. Det er viktig det òg, ikkje berre å sanke stemmer.

Gjengen samla

Eg har hatt folk i huset heile ferien, men no har eg hatt alle borna samla nokre dagar, i tillegg til svigerdottera. Eldstedottera hadde i tillegg med seg puddelen Louie, så vi har hatt full underhaldning døgnet rundt, med bjeffande hundar og mykje latter og kos. Svigerdotter og Eldstedotter har kokkelert mest, så det har vore god hjelp å få. No har alle reist, så eg får eit par dagar aleine med mine eigne to hundar. Det vart stille i heimen, og begge hundane søv tungt i bloggande stund. 

Eg fekk samla alle mine fire bjørnungar til fotografering. Det finst ikkje vakrare syn for ei mor!

Bok 25 2023: "Fedre og sønner" av Dag Steinfeld

Dette er ei av dei beste bøkene eg har lese! Steinfeld har forska i eiga slektshistorie og fortel om bakgrunnen for at dei jødiske forfedrane kom til Noreg, og om kvifor hans grein av familien vart delvis utstøtt av slekta fordi farfaren gifta seg med ei ikkje-jødisk kvinne. Vi får høyre om forholdet mellom oldefar og farfar, mellom farfar og far og mellom faren og forfattaren sjølv, i tillegg til jødane si historie i Noreg, spesielt under andre verdskrig. Eg er sjølvsagt aller mest oppteken av det siste, men resten av boka er òg svært interessant, både på det personlege og det politiske planet. 

Bok 24 2023: "Motlys" av Kaja Kvernbakken

Elly er fotograf, og såleis oppteken av lys, motiv og detaljar. Sjokket blir derfor stort når ho vaknar etter ei trafikkulukke og har mist synet. Boka handlar om korleis ho opplever dette tapet, og boka er ganske interessant, om enn noko kort (om lag 140 små sider). Forfattaren er ny for meg, og dette er hennar andre bok sidan debuten i 2019. Ho har bakgrunn som forlagsredaktør og omsetjar, så ho bør ha eit godt grunnlag for skrivinga si. Når eg kritiserer boka for å vere for kort, er det mest fordi eg likar å dvele litt lenger med ei forteljing enn eit par, tre timar. Eg likar ikkje at bøker er for lange heller, men minst 200 sider bør det vere etter min smak.

Bok 23 2023: "Svart Babel" av Fartein Horgar

Andreas Lamar reiser til Paris for å bli målar, men skuffar familien då det vert skandale rundt nokre av motiva i måleria. Han må dermed reise attende til Vestindia. Lucina er barnlaus, men endar opp som pleiemor to gonger, og det andre pleiebarnet er den som skal skrive forteljingane ned. Slik blir bokserien avslutta, og det har vore både interessant og underhaldande å lese desse bøkene. Espen Beranek Holm har lese inn lydbøkene, og eg må seie at han har lese på ein framifrå måte med god uttale både av engelsk og fransk, og med god uttale og stemmebruk. Dette har vore med på å gjere leseopplevinga betre.

Bok 22 2023: "Benjamins reise" av Fartein Horgar

Tida for denne romanen er etter Napoleonskrigane og ei tid framover. Hovudpersonen er Benjamin, som gjer opprør mot slaveeigaren sin og rømmer med eit piratskip. Dermed får han oppleve mangt og mykje, samtidig som han jobbar seg opp frå dekksgut til skipslege. Etter kvart vert han dessutan musikar, noko som utgjer ein større del av boka. Dette er kanskje den mest fantasifulle boka i serien, men det er god underhaldning.

Bok 21 2023: "Frihetens kjøtere" av Fartein Horgar

Vi har no kome fram til slutten av 1700-talet, som var stordomstida til dei dansk-norske koloniane i Vestindia. Dei kvite plantasjeeigarane tener godt, medan slavane har det elendig som før. I tillegg finst det no ei aukande mengd frikjøpte slavar.

Mihamy er slave, men ho har eit godt forhold til eigaren, og lever nærast som kona hans. Han har både kone og born heime i Danmark, men det ser ut til å vere ekte kjærleik mellom han og Mihamy. Tragisk nok vel han å duellere, og dermed vert livet til Mihamy endra.

Bok 20 2023: "I slaktemåneden" av Fartein Horgar

Vi er no komne fram til 1730-talet, og koloniane opplever tørke og hungersnaud. nokre nye slavar gjer opprør, andre sluttar seg til og det vert drap av kvite slaveeigarar og overtaking av plantasjane i fleire månader. Sentrale personar i denne boka er to slavekvinner, og vi får innblikk i korleis livet deira kan ha vore. Akkurat medan eg har lese desse bøkene, har debatten om korleis slaveritida skal formidlast til amerikanske elevar vore eit tema i amerikansk politikk- Der er krefter som vil fokusere mindre på å få fram det negative ved slaveriet, kanskje for å unngå skuldkjensle. 

Bok 19 2023: "Paradisets elendige" av Fartein Horgar

Dette er første boka i ein serie på fem bøker om dansk-norsk Vestindia, der mellom anna slaveri står sentralt.

Først møter vi norske Johannes Hauge, som mønstrar på eit skip i Bergen når han er på flukt heimanfrå etter eit grusomt brotsverk. Blant dei andre ombord er det straffangar, prostituerte og sinnssjuke som alle skal av garde for å gjere nytte for seg i den nye verda. Vi følgjer Johannes i prosessen med å jobbe seg oppover i det nye samfunnet.

Genser nummer 53: "Suaq" til meg sjølv

 

Utgangspunktet for denne kreasjonen var eit mønster med potar og raglanfelling som eg fann i boka "Villmarkstrikk 2". Fargevalet var litt spesielt, med ei blanding av naturfargar (beige, kopar og brun) og fjordblå, den finaste fargen eg veit. Garnet er léttlopi. Eg var nøgd med produktet, men må nok ta av eit par kilo for at den skal sitje fint.