Bok 88 2016: "Losen og hans hustru" av Jonas Lie

Jonas Lie var tidlegare rekna som ein av dei "fire store" realistiske forfattarane frå slutten av 1800-talet, men plassen hans i den litterære kanon er mildt sagt utrygg. Personleg har eg hatt ein teori om at det kunne skuldast barnebarnet ved same namn, som var nazist. Eg hugsar at eg las "Familien på Gilje" som ei av bøkene til særemnet mitt i førre årtusen, og no fall eg for freistinga til å lese nok ei bok av forfattaren - mest for å sjå om han burde verte medrekna blant dei store att.

"Losen og hans hustru" er i og for seg ei god historie om eit ungt par som får kvarandre etter ein del forviklingar, der ho mellom anna vert trulova med ein annan. Boka startar lenge etter dette har skjedd, og temaet er den mistrua som ligg mellom ektefellane.

Historia er god, men komposisjonen drep det meste av spenninga. Slutten vert dessutan noko "tam" i høve til resten, som er skikkeleg dramatisk og har psykologisk botn. Ein lever seg verkeleg inn i kjenslene til dei to ektefellane. Sjølve kjærleikshistoria vert føreseieleg i og med at boka startar seinare ute i liva til paret, og det vert litt masete med forteljaren, som er til stades og kommenterer "når vi så møter igjen den unge mannen...". Dette er noko utdatert, og heller ikkje så elegant gjort. Etter mitt syn ligg Lie på fjerdeplass av dei "fire store", og kan med fordel erstattast av Amalie Skram.